17 NİSAN 2014 DİYARBAKIR KADIN SAĞLIĞI ÇALIŞTAYI
Kadın sağlığı koşullarını ve verilerini paylaşmak; yerel yönetimler ve kadın çalışması yapan sivil toplum kuruluşlarını bu alana katkılarını artırmak amacıyla TAP Vakfı olarak 2014 yılında toplantılar yapma kararı alarak Kadın Sağlığı Çalıştayları düzenlemeye başladık. “Kadın Sağlığı Çalıştayı”nın ilkini 17 Nisan 2014 tarihinde Diyarbakır’da gerçekleştirdik.
Toplantıya Diyarbakır, Mardin, Batman illerinden Halk Sağlığı Müdürlükleri, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve akademisyenlerden oluşan 30 temsilci katıldı. Toplantıda üreme sağlığı ve cinsel sağlık konuları temel alınarak sorunlar ve hizmetlerin geliştirilmesine yönelik adımlar paylaşıldı.
Toplantı açılışını Vakıf Genel Koordinatörümüz Nurcan Müftüoğlu yaparak “Aile Planlaması” kavramından “Üreme Sağlığı” kavramına nasıl gelindiğini, 1994 Kahire Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı’nda (ICPD)alınan kararları ve Türkiye’nin de kabul ettiği temel noktaları vurguladı.
* Nüfus sadece sayılar değil insanlardır.
* Sürdürülebilir kalkınmanın / gelişmenin tam da merkezine insanların sağlıklı olması, üreme hakları ve kadınların güçlendirilmesini yerleştirilmiştir.
* Cinsel sağlık ve üreme sağlığı (CSÜS) ile üremeye ilişkin hakların sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve tüm insan haklarına ulaşmada temel olduğu kabul edilmiştir.
Diyarbakır ili özelinde kadın sağlığının durumunu Diyarbakır Halk Sağlığı Müdür Yardımcısı Dr. Seyfettin Sarıbaş özetledi. Sarıbaş, 2013 yılı bebek ölümlerinin yüz binde 9,1 olduğunu, 2013 yılının ilk 8 ayında 10 anne ölümünün gerçekleştiğini belirtti. Sarıbaş Kadın sağlığı alanında sağlık ekibindeki iyileştirmeler sonucu geçmişi nazaran ilerleme kaydettiklerini de sözlerine ekledi.
“Kadın Sağlığı ve Bütünsel Yaklaşım” başlıklı sunumu Prof. Dr. Nuray Özgülnar yaptı. Özgülnar kadınların karşılaştıkları temel sorunları genel sağlık ve üreme sağlığı, eğitim ve mesleki eğitimde eşitsizlik, iş bulma ve yükselmede eşitsizlik, ücretlendirmede eşitsizlik, sosyal haklardan yararlanmada eşitsizlik, cinsel taciz ve şiddet olarak sıraladı. Kadınların sorunları karşısında ne yapmalı sorusuna dair şu önerilerde bulundu:
* Erkeklerle her açıdan eşit uygulamalar yapılmalı.
* Her türlü ayrımcılık ortadan kaldırılmalı.
* Kadınlar görünür kılınmalı.
* Toplumsal cinsiyet eşitliği olmalı.
* Cinsiyetçi ve eril olmayan bir dil kullanılmalı.
* Kadın yöneticilere daha fazla yer verilmeli.
* Kadınların şikayetleri ciddiye alınmalı.
* Sendikal örgütlenmeye gidilmeli.
* Gebelikten korunma yöntemleri yaygınlaştırılmalı.
* Gebelik öncesi, gebelik, doğum ve sonrasında nitelikli danışmanlık ve hizmet sunumu yaygınlaştırılmalı.
* Riskli gebeliklerin önlenmesi sağlanmalı.
* Rıza dahilinde gebeliğin sonlandırılması kabul edilmeli.
* Sağlıklı kadın izlemleri yapılmalı.
* Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların önlenmesi için çalışmalar düzenlenmeli.
* Koruyucu önlemlere başvurulmalı. (KKMM, pap smear, BMI vb)
Kişisel hijyen, zararlı alışkanlıklar, beslenme, fiziksel aktivite gibi konularda eğitimler düzenlenmeli.
Toplantıda vakıf eğitimcimiz Eylem Karakaya “ Kadın Sağlığı Eğitimi Programı”nı tanıtarak bölgedeki program uygulamalarından örnekler verdi.
Toplantının ikinci kısmında katılımcılar gruplara ayrılarak kadın sağlığı sorunları ve çözüm önerileri konusunda çalışmalar yaptılar. Her bir grup yaptığı çalışmanın sonuçlarını büyük grup ile paylaştı. Atölye çalışmalarında öne çıkan sonuçlar şunlar oldu:
– Dil problemi kadınların önündeki büyük engel: Sağlık personelinin en azından uygulamalarla ilgili Kürtçe bilmesi /sözlük temini.
– Kültürel ve yoksulluk nedeni ile hijyen koşullarının iyi olmaması: Kadınlara yönelik eğitim programlarının düzenlenmesi.
– Erkeklerin katılımının sağlanması: Erkeklere yönelik bilgilendirme ve eğitimlerin Müftülük, Belediyeler, sağlık personeli işbirliğinde yapılması.
– Kadınların sağlık hizmet kullanımının önündeki engeller (Mahremiyet, sağlık güvencesinin olmaması, bilinçsizlik, sağlık personelinin tutumu, sağlık biriminin uzak olunması vb…): Kadınlara yönelik eğitim programlarının uygulanması, sağlık personeli eğitimleri, gezici hizmetlerin bir süre yürütülmesi, farkındalık yükseltici kampanyalar yapılması.
