Skip to main content

Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından ilk olarak 2009 yılında yayımlanan ve 2018 yılında revize edilen ‘Cinsellik Eğitimi Üzerine Uluslararası Teknik Rehber’; cinsellik ve ilişkiler konusunda olumlu bir bakış açısıyla birlikte gençlerin yararını gözeterek yapılandırılmış bir öğrenme süreci önerilmektedir. Bunu gerçekleştirmek amacıyla da Teknik Rehber’de yaşa uygun olarak yapılandırılmış kapsamlı cinsellik eğitiminin öğrenme hedefleri; eşit derecede önemli, birbirlerini güçlendiren ve bir arada öğretilmesi amaçlanan sekiz temel kavram altında sınıflandırılarak verilmiştir. Bu temel kavramlar, (1) İlişkiler, (2) Değerler, haklar, kültür ve cinsellik, (3) Toplumsal cinsiyeti anlamak, (4) Şiddet ve şiddetten korunma, (5) Sağlık ve iyi olma becerileri, (6) İnsan bedeni ve gelişim, (7) Cinsellik ve cinsel davranış, (8) Cinsel sağlık ve üreme sağlığı şeklindedir.

Teknik Rehber ile etkin cinsellik eğitim programlarının temel bileşenleri ana hatlarıyla tarif edilerek gençlerin iyi ve sağlıklı oluşunu destekleyecek kapsamlı bir eğitim programı tasarlayabilmek için ulusal düzeyde yapılacak düzenlemelere fırsat sunulmaktadır. Bu bağlamda ulusal eğitim programlarının bu çerçeve programla ne ölçüde uyuştuğu ve eksik kalan alanların belirlenmesi, programların geliştirilmesi ve güncellenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu araştırma ile okul öncesinden 12. sınıfa kadar örgün eğitim kurumlarında uygulanan resmi öğretim programlarını ve ders kitaplarını UNESCO (2018) hazırladığı ‘Cinsellik Eğitimi Üzerine Uluslararası Teknik Rehber’e göre analiz ederek, yaşa uygun kapsamlı cinsellik eğitiminde ihtiyaç duyulan eğitim alanlarını belirlemek amaçlanmıştır. Belirlenen amaca ulaşmak için Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) öğretim programlarındaki mevcut durumu ve Teknik Rehber’de yer alan öğrenme hedefleri ile ilişkili bulunan MEB kazanımlarının MEB ders kitaplarında nasıl ele alındığını belirlemek için dokümanlar analiz edilmiştir.

Kapsamlı cinsellik eğitimi alanında okul öncesinden ortaöğretime kadar boylamsal olarak inceleyen kapsamlı ilk çalışma olması açısından öne çıkan bu çalışmanın sonraki araştırmalara kaynaklık etmesi ve sunduğu genel bakış açısıyla ortaya konulan durum tespiti sayesinde ileride yapılacak çalışmalara yol göstermesi beklenmektedir. Bu bağlamda, kurumların yol haritası çizmesine kaynaklık etmesi düşünülen çalışmanın, öğretmenlere, sağlık eğitimcilerine, gelişim uzmanlarına, cinsellik ve üreme hakkı savunucularına, gençlik önderlerine ve ilgi duyan araştırmacılara kaynaklık etmesi öngörülmektedir.

PDF olarak indir: Okul Öncesinden Ortaöğretime Öğretim Programlarının ve Ders Kitaplarının Kapsamlı Cinsel Sağlık Eğitimi Bağlamında Analizi

Skip to content